Polska

Jeden naród, jeden kraj – zmiany narodowościowe w Polsce powojennej

Rafał Derda

1
Tryb prezentacji

Zadanie:

Rozważ znaczenie określeń mienia i terenów: pożydowskie, poukraińskie, poniemieckie

Ukryj pytania/zadania
?

Pytania

Pytania pomocnicze:

Czy każde z nich ma podobne znaczenie? – odpowiedź uzasadnij

Jaki związek z tymi określeniami ma kwestia dobrowolności oddania mienia?

Czy Twoim zdaniem używanie powyższych określeń może służyć usprawiedliwianiu przejmowania mienia i terenów przez osoby nie mające pochodzenia ukraińskiego, żydowskiego i niemieckiego? – odpowiedź uzasadnij

2
Tryb prezentacji

Mapa mniejszości narodowych i etnicznych

Mapa

źródło

Mapa mniejszości narodowych i etnicznych [dostęp: 23.01.2023] Dostepny:

https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RsbGz4FzJDWCQ/1630406341/25DlvK8M6NTkASSMPG28D8o3UnhMGhds.png

Ukryj pytania/zadania

Zadania

1. Wyjaśnij różnicę między mniejszością narodową, etniczną i grupą etnograficzną.

2. Odnieś się do materiałów tekstowych i filmowych i wyjaśnij powody rozłożenia ludności pokazane na mapie.

3. Wymień nazwy terenów składających się na tzw. Ziemie Odzyskane.

4. Przypomnij sobie, z czego wynika rozproszenie poszczególnych mniejszości w dzisiejszej Polsce.

3
Tryb prezentacji

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Rozdział II
WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA

(…)

            Art. 35.

  1. Rzeczpospolita Polska zapewnia obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury.
  2. Mniejszości narodowe i etniczne mają prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i instytucji służących ochronie tożsamości religijnej oraz do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących ich tożsamości kulturowej.

(…)

          Art. 52.

  1. Każdemu zapewnia się wolność poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu.
  2. Każdy może swobodnie opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
  3. Wolności, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą podlegać ograniczeniom określonym w ustawie.
  4. Obywatela polskiego nie można wydalić z kraju ani zakazać mu powrotu do kraju.
  5. Osoba, której pochodzenie polskie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą, może osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe.

(…)

          Art. 64.

  1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.
  2. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej.
  3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.

źródło

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej [dostęp: 29.01.2023] Dostępny: https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm

Ukryj pytania/zadania

Zadania

1. Porównaj sytuacje przedstawione w poprzednich materiałach z prawami zawartymi w obowiązującej teraz w Polsce Konstytucji: wykonaj intelektualne ćwiczenie i wskaż sytuacje z lat ’40 i ’50 dotyczące polityki przesiedleń , które stałyby dzisiaj w sprzeczności z prawem.

2. Zastanów się, jak ważne jest prawo i jego skuteczna egzekucja w ochronie mniejszości. Rozważ jakie czynniki sprzyjają tej ochronie, a które jej przeszkadzają?

3. Wyjaśnij czynniki, które wpłynęły na utratę ochrony prawnej przez obywateli polskich i umożliwiły ich przesiedlanie oraz tłumienie tożsamości kulturowej.