a) Postanowienia

a) dlaczego postanowienia Konferencji Jałtańskiej miały mieć skutki na wielu płaszczyznach – politycznej, społecznej i ekonomicznej? – uzasadnij odpowiedź odwołując się do każdej z tych sfer życia społeczeństwa.

b) o jakiej grupie Polaków poza krajem jest mowa w tekście – na których ziemiach mieszkała ta grupa?

c) przypomnij definicję terminu „ziemie odzyskane” – skąd taka nazwa?

c) Wielkie przesunięcia

a) w której części przedwojennych ziem polskich akcja wysiedleńcza była najbardziej nasilona?

b) dlaczego, Twoim zdaniem, władze republik radzieckich litewskiej i białoruskiej zaczęły ograniczać wyjazdy Polaków?

a) Postanowienia

1. Zapisz najważniejsze postanowienia konferencji jałtańskiej dotyczące nowopowstającego państwa polskiego.

2. Odwołaj się do wiedzy na temat II wojny światowej i wyjaśnij z jakiego powodu nie zaproszono na rozmowy jałtańskie przedstawicieli rządu londyńskiego.

3. Wyjaśnij znaczenie sprawy polskiej dla „Wielkiej Trójki” - któremu z przywódców najbardziej, Twoim zdaniem, zależało na jej omówieniu – uzasadnij swoje stanowisko.

b) Polityka mocarstw

Zastanów się, dlaczego Stalinowi mogło zależeć na przyłączeniu do Polski wschodnich terenów Niemiec. Jakie motywy polityczne mogły za tym stać? – uzasadnij swoją odpowiedź

c) Wielkie przesunięcia

1. Wyjaśnij słowa „formalnie dobrowolny transfer”.

2. Wyjaśnij termin „quasi-rząd – Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego”.

3. Rozważ od czego zależała skala wysiedleń ludności polskiej.

a) skąd wzięła się różnica 16,1 mln ludzi między danymi liczbowymi mieszkańców Polski przed wojną i po wojnie?

b) dokąd rząd polski miał repatriować osoby znajdujące się w 1945 roku poza obszarem wyznaczonym przez nowe granice Polski?

1. Wyjaśnij różnicę między przesiedleniem, wysiedleniem, repatriacją.

2. Wyjaśnij, która ludność miała zostać wysiedlona, a która repatriowana przez rząd polski.

3. Rozważ trudności i wyzwania stojące przed polskim rządem w kwestii akcji przesiedleńczej i repatriacyjnej.

4. Rozważ trudności i wyzwania stojące przed ludnością poddaną akcji przesiedleńczej i repatriacyjnej.

a) czy bilans przesunięcia granic Polski wypadał korzystnie dla nowego państwa w porównaniu z II Rzeczpospolitą? – odpowiedź uzasadnij odwołując się także do tekstu 1 a.

b) czy można powiedzieć, że tzw. ziemie odzyskane rozwijały się lepiej niż tzw. ziemie dawne Polski? – odpowiedź uzasadnij

Rozważ przyczyny wysokiego przyrostu naturalnego na tzw. ziemiach odzyskanych.

a) czy repatriacją ludności i przesiedleniami miały zajmować się organizacje społeczne, czy też administracja PKWN? – odpowiedź uzasadnij odwołując się do tekstu.

b) czy wszystkie ziemie dawnej polski w październiku 1944 roku znajdowały się pod zarządem PKWN? – odpowiedź uzasadnij, odwołując się do wiedzy historycznej, dotyczącej dziejów II wojny światowej.

1. Zapisz główne zadania stojące przed PUR.

2. Wskaż możliwe kierunki, z których mogli przyjeżdżać obywatele polscy na nowe ziemie.

3. Wskaż możliwe wyzwania, stojące przed PUR w trakcie wykonywania zadań głównych przewidzianych dla tej instytucji.

a) Pomoc

Dlaczego PKWN zdecydował się na zwolnienia podatkowe dla przesiedleńców?

b) Wezwanie

a) w jaki sposób, oprócz przedstawiania korzyści finansowych, zachęca się rolników do przesiedlenia?

b) jaki obraz ziemi kieleckiej przedstawia się rolnikom w odezwie, a jak wygląda wyobrażenie ziem zachodnich?

c) z jakiego powodu wydano odezwę?  – odpowiedź uzasadnij odwołując się do tekstu.

4) jak sądzisz, dlaczego autorzy odezwy uznali za konieczne wyjaśnienie terminów: 100%, 50%, 25%?

c) Szczęście na ziemiach odzyskanych – kronika filmowa

a) czy osadnicy przedstawieni w kronice jadą z tzw. ziem dawnych, czy z ziem przyłączonych do ZSRR w 1945 roku?

b) jaki przekaz w sferze emocjonalnej zawiera materiał filmowy? – odpowiedź uzasadnij

a) Pomoc

1. Wyjaśnij termin „reforma rolna”.

2. Rozważ słuszność postępowania PKWN wobec przesiedleńców – dlaczego zdecydowano się na ulgi i pożyczki.

3. Zdefiniuj główny cel polityki PKWN, któremu służyły wymienione w tekście przywileje.

b) Wezwanie

1. Wyjaśnij terminy: bezrolny i małorolny.

2. Wskaż ideowe argumenty, które przedstawiane są rolnikom.

3. Scharakteryzuj kolejność działań przyszłych osadników, przed podjęciem decyzji.

c) Szczęście na ziemiach odzyskanych – kronika filmowa

1. Rozważ czy termin „repatrianci” został użyty w materiale filmowym właściwie.

2. Porównaj materiał filmowy z odezwą do rolników. Wskaż podobieństwa i różnice w przekazie propagandowym.

3. Wyjaśnij funkcję propagandową zdania „Choć tęskno opuszczać ziemię, na której się urodzili, jadą pewni i ufni w swą przyszłość”.