Polska

Jeden naród, jeden kraj – zmiany narodowościowe w Polsce powojennej

Rafał Derda

Opis tematu:

Temat obejmuje zagadnienie przesiedleń ludności w latach czterdziestych i pięćdziesiątych oraz zmian terytorialnych państwa polskiego. Wprowadzenie - hasłowo (tło, rekapitulacja, kluczowe problemy) – podstawowe pojęcia, osoby i miejsce na mapie:- konferencja jałtańska i poczdamska- ekspansja ZSRR- stalinizacja, sowietyzacja

Odniesienie do podstawy programowej:

Temat obejmuje cele nauczania wyrażone w podstawie programowej ze szczególnym naciskiem na rozumienie zagadnień życia społecznego i polityki państwa, formułowanie samodzielnych ocen, budowanie poczucia odpowiedzialności za wspólnotę w duchu wolności oraz rozumienie tekstów kultury i ich samodzielną interpretację.

Treści nauczania, do których temat się odnosi:

Uczennica/uczeń:

I.1.wyjaśnia, dlaczego człowieka rozumie się w tradycji jako „istotę społeczną” (animal sociale), charakteryzuje odgrywane przez niego role społeczne oraz znaczenie życia społecznego dla jego rozwoju i spełnienia;

I.2 przedstawia klasyczne określenie dobra wspólnego (bonum commune) i charakteryzuje jego obecność we współczesnych doktrynach politycznych;

I.3 wyróżnia podstawowe sposoby realizacji społecznego bytu człowieka: rodzinę, naród, państwo i związki państw; przedstawia specyfikę każdego z nich i ich komplementarność;

II.1 charakteryzuje konsekwencje polityczne, społeczne, ekonomiczne i kulturowe II wojny światowej dla świata;

II.5 charakteryzuje skutki II wojny światowej dla Polski;

II.6 charakteryzuje najważniejsze mechanizmy sowietyzacji Polski w latach 1945–1956; 7) charakteryzuje rozmaite reakcje społeczeństwa polskiego na rządy komunistów w Polsce, w tym główne formy sprzeciwu i oporu wobec komunizmu (do 1956 roku)

Cele zajęć:

1. Umiejętność wyciągania wniosków ze źródeł i parafrazy

2. Umiejętność porównywania źródeł

3. Charakteryzowanie przesiedleń oraz ich wpływu na różne sfery życia ludzkiego

4. Budowanie własnej refleksji na temat konsekwencji polityki przesiedlania ludności 

Kryteria sukcesu: Uczniowie:

Uczniowie:

- definiują grupy etniczne i narodowe, wysiedlenia, przesiedlenia, czystki etniczne,

- charakteryzują rolę manipulacji informacją i emocjami, relacje wzajemne grup etnicznych i narodowych,

- przedstawiają kwestię traktowania mniejszości i jego wpływ na ogół relacji społecznych, linię rozwoju intelektualnego wyznaczanego przez władze,

- charakteryzują wizerunek narodu przedstawiany w propagandzie,- wyjaśniają rolę konfliktów narodowych i etnicznych w polityce państwa.

Ważne pojęcia/ ze wskazaniem różnych definicji jednego pojęcia

przesiedlenie, wysiedlenie, autochtoni, tutejsi, naród, grupa etniczna.