Odpowiedź twierdząca na wszystkie pytania w praktyce oznaczałaby votum zaufania dla rządów PPR. W związku z tym opozycyjne PSL podjęło decyzję o wzywaniu członków i zwolenników partii do głosowania na pierwsze pytanie “nie” natomiast na pozostałe “tak”. Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, wzywało do głosowania “nie” na dwa pierwsze pytania i “tak” na ostatnie, natomiast organizacje obozu narodowego wzywały do głosowania 3x “nie”.

Równocześnie partie “bloku demokratycznego” rozpoczęły szeroko zakrojoną akcję propagandową pod hasłem 3x “tak”, poprzez liczne plakaty, ulotki, odezwy, broszury nawołujące do głosowania 3x “tak”. (…)

Oficjalne wyniki referendum ogłoszono dopiero 12 lipca, zgodnie z nimi na pierwsze pytanie odpowiedziało twierdzącą 68,2% głosujących, na drugie 77,3% natomiast na trzecie 91,4%. W rzeczywistości wyniki fałszowano już na poziomie komisji obwodowych, następnie okręgowych i na końcu w komisji centralnej. Tylko w nielicznych okręgach podano wyniki prawdziwe lub bardzo zbliżone do prawdziwych.

Śmiertelność w tych obozach wahała się w granicach 25-50%, w czasie stosunkowo krótkiego, przeciętnie kilkumiesięcznego pobytu. Obozy, które stworzono w okresie władzy Komendantur wojennych, przekazano później polskiej administracji. W 1945 r. te obozy były zjawiskiem wręcz powszechnym. Wg źródeł niemieckich, po wojnie funkcjonowało na terenie Polski 1255 obozów, przez które przeszło niemal 200 tysięcy ludzi. Tym obywatelom dawnych Niemiec, którzy pozostali na wolności, nakazywano opuścić własne domy i zamieszkać w wyznaczonych dzielnicach. Sytuacja tej ludności była tragiczna. Jeden ze starostów pisał „Niemcy znajdujący się na terenie powiatu głodują i puchną z głodu, wobec czego nocami młócą z pozostałych stert zboże kijami, niszcząc dużo ziarna oraz wybierają z pól zasadzone ziemniaki”. Nie tylko głód, ale i choroby dziesiątkowały ludność. Dopiero w końcu czerwca 1945 roku, w tajnej instrukcji nakazano starostom wysiedlenie ludności niemieckiej z miast do majątków państwowych. Ludność ta miała być skierowana do prac rolnych i niejako sama dla siebie zorganizować żywność

Śmiertelność w tych obozach wahała się w granicach 25-50%, w czasie stosunkowo krótkiego, przeciętnie kilkumiesięcznego pobytu. Obozy, które stworzono w okresie władzy Komendantur wojennych, przekazano później polskiej administracji. W 1945 r. te obozy były zjawiskiem wręcz powszechnym. Wg źródeł niemieckich, po wojnie funkcjonowało na terenie Polski 1255 obozów, przez które przeszło niemal 200 tysięcy ludzi. Tym obywatelom dawnych Niemiec, którzy pozostali na wolności, nakazywano opuścić własne domy i zamieszkać w wyznaczonych dzielnicach. Sytuacja tej ludności była tragiczna. Jeden ze starostów pisał „Niemcy znajdujący się na terenie powiatu głodują i puchną z głodu, wobec czego nocami młócą z pozostałych stert zboże kijami, niszcząc dużo ziarna oraz wybierają z pól zasadzone ziemniaki”. Nie tylko głód, ale i choroby dziesiątkowały ludność. Dopiero w końcu czerwca 1945 roku, w tajnej instrukcji nakazano starostom wysiedlenie ludności niemieckiej z miast do majątków państwowych. Ludność ta miała być skierowana do prac rolnych i niejako sama dla siebie zorganizować żywność

Na ziemiach polskich, za posuwającą się na zachód Armią Czerwoną, władze komunistyczne rozpoczęły tworzenie aparatu przymusu, którego elementem był system więziennictwa. Z początkiem 1945 roku Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego przejęło zabudowania byłego podobozu Neu-Dachs i utworzyło na jego bazie - najprawdopodobniej już w lutym - obóz pracy, który w kwietniu został przekształcony w Centralny Obóz Pracy. Początkowo w obozie osadzono volksdeutschów z Górnego Śląska, jeńców niemieckich, żołnierzy polskich organizacji niepodległościowych (AK, NSZ), osoby podejrzane o współpracę z Niemcami i osadzone na podstawie sankcji prokuratorskich lub Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Katowicach. Pierwszy zachowany raport o stanie więźniów pochodzi z 22 marca 1945 roku, w obozie przebywało 1.911 więźniów, w tym 945 mężczyzn, 935 kobiet i 31 niemowląt.

W maju 1947 roku do COP Jaworzno trafili pierwsi więźniowie narodowości ukraińskiej i łemkowskiej wysiedleni w ramach akcji „Wisła”. W obozie osadzano aresztowanych pod - częstokroć fikcyjnym - zarzutem współpracy z UPA oraz osoby wyselekcjonowane przez organy bezpieczeństwa z transportów w punkcie filtracyjnym w Oświęcimiu. Do COP Jaworzno kierowano również osoby- uznane za Ukraińców i Łemków - nielegalnie powracające w rodzinne strony oraz przedstawicieli inteligencji, zwłaszcza duchownych grekokatolickich i prawosławnych. Dla osadzonych Ukraińców i Łemków (łącznie 3.871 osób, z których 161 zmarło) w obozie wydzielono specjalny sektor, oddzielony od pozostałej części ogrodzeniem z drutu kolczastego. Większość z nich zwolniono z obozu do końca 1948 roku. Prawosławnych duchownych uwolniono dopiero na początku 1949 roku.