Polska, Świat

Między wschodem a zachodem – polskie cele wojenne 1939 a sytuacja Polski od 1945 r.

Damian Banasiak

Opis tematu:

Czas: 2 lekcje

Niniejszy temat skupia się, z wykorzystaniem źródeł, na przedstawieniu relacji polsko-rosyjskich w aspekcie społecznym, kładąc nacisk na pierwsze kontakty armii czerwonej z Polakami oraz codzienność w pobliżu garnizonu radzieckiego. Wśród źródeł znaleźć można także informacje dotyczące rozmieszczenia garnizonów, arsenału atomowego, a także materiały związane z wyjściem armii rosyjskiej z Polski. Poniższy temat w niewielkim stopniu dotyka zagadnień politycznych. Stara się pokazać życie codzienne, zakulisowe wobec wielkiej polityki.

Autor na samym początku tematu proponuje dwa film oraz dłuższy reportaż radiowy, które mogą zostać wykorzystane jako wprowadzenie, zaproponowane uczniom do obejrzenia przed lekcją w celu zbudowania pewnej wizji, która zostanie skonfrontowana na lekcji z materiałem źródłowym.

 

Odniesienie do podstawy programowej:

  • charakteryzuje skutki II wojny światowej dla Polski w wymiarze politycznym, społecznym, ekonomicznym i kulturowym - (II.13)
  • wyjaśnia pojęcie okupacji przez przedstawiciela na przykładzie modelu kontroli Polski Ludowej przez Związek Sowiecki - (II.15)
  • charakteryzuje najważniejsze mechanizmy sowietyzacji Polski w latach 1945–1956 (terror) - (II.16)

Cele zajęć:

  • wyciąga wnioski ze źródeł i parafrazuje je 
  • porównuje źródła
  • konfrontuje polskie cele wojenne z 1939 roku z sytuacją polityczno-wojskową na ziemiach polskich od 1945 roku
  • charakteryzuje stosunki między ludnością polską, a armią radziecką stacjonującą w Polsce

Kryteria sukcesu: Uczniowie:

  • wyjaśnia: jakie były polskie cele wojenne w 1939 roku; czym była akcja „Burza” i jakie były cele AK w 1944 r.; jak na ziemiach polskich zakończyła się II wojna światowa (powstanie radzieckich garnizonów i baz wojskowych, pobyt wojsk radzieckich do 1993 r.)  
  • charakteryzuje postępowanie władz radzieckich wobec żołnierzy AK
  • wymienia najważniejsze aspekty sytuacji polityczno-wojskowej na ziemiach polskich od 1945 roku
  • opisuje zachowania armii radzieckiej wobec ludności cywilnej w latach 40
  • wykorzystując materiały źródłowe: charakteryzuje stosunki między ludnością polską, a armią radziecką stacjonującą w Polsce; wskazuje na mapie miejsca w których ulokowano armię radziecką, formułuje tezę dlaczego właśnie tam;

Ważne pojęcia/ ze wskazaniem różnych definicji jednego pojęcia

  • Pakt Ribbentrop-Mołotow
  • Armia Krajowa
  • Akcja „Burza”
  • Armia Czerwona
  • Garnizon, posterunek, poligon